مراحل جداشدن روح از بدن در لحظه مرگ انسان چگونه است؟
مراحل جداشدن روح از بدن در لحظه مرگ
پرسش:
مراحل جداشدن روح از بدن در لحظه مرگ انسان چگونه است؟
پاسخ:
لحظه مرگ بسیار حساس و خطرناک است حتی خوبان و نیکان از آن دلهره و وحشت دارند ; البته منافاتی نیز ندارد که در عین حال که ترس دارند ، به ملاقات پروردگار نیز علاقه داشته باشند مانند غواصی که به یافتن مروارید علاقمند است در عین حال از غرق شدن در دریا هم بیم و ترس دارد . خداوند متعال می فرماید : «وَ جَآءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَ لِکَ مَا کُنتَ مِنْهُ تَحِیدُ ;(ق ،19) و سرانجام سکرات مرگ به حق فرا می رسد ، این همان چیزی است که از آن می گریختی » . در هنگام سکرات و حالت احتضار و آستانه مرگ حوادث گوناگونی برای انسان رخ می دهد ; از جمله :
الف ) تمثّل مال ، همسر و فرزندان ، اعمال :
1 . مال و دارایی و ثروتی که شخص سال ها در پی آن تلاش کرده و خود را به آب و آتش زده ، اکنون انسان از آن جدا می شود و حتی نمی تواند یک درهم سیاه را با خود بردارد و ببرد ، به اشکالی تمثل پیدا می کند و با انسان سخن می گوید .
2 . اهل و همسر و فرزندان و.. . که یک عمر برای آنان زحمت کشیده ، اکنون نمی توانند به فریاد او برسند و حتی در برخی موارد همسر و فرزندان به خاطر ثروت محتضر مایلند که پدر و همسرشان زودتر بمیرد تا آنها به ثروت او دست پیدا کنند! 3 . اعمال شخص نیز در هنگام مرگ متمثل می شوند و با صاحب خود حرف می زنند .
ب ) شیطان نیز در هنگام مرگ شخص محتضر را وسوسه می کند و به او کفر و شرک را تلقین می کند تا به این وسیله ایمانش را به سرقت ببرد و شخص ، بی ایمان از دنیا برود .
ج ) انسان محتضر در لحظه مرگ تمام فراز و نشیب های عمر و زندگی خویش را در چند لحظه همچون یک حلقه فیلم می بیند و برای فرصت های از دست رفته عمر خویش حسرت می خورد . انسان ها همچنین در لحظه مرگ اهل بیت(علیهم السلام)را بر بالین خود مشاهده می کنند و آن بزرگواران نیکان را تسکین و آرامش می بخشند .(1)لحظات مرگ خوبان و نیکان با بدان و بدکاران تفاوت دارد ; نیکان و صالحان به هنگام فرا رسیدن مرگ ، با سلام و بشارت و امنیت مورد استقبال قرار می گیرند و خداوند برای آنان اجر کریم آماده کرده است ; (احزاب ،43) و درباره بندگان صالحش می فرماید : «یَـأَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَـئِنَّةُ * ارْجِعِی إِلَی رَبِّکِ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً *(فجر ،27و28) تو ای روح آرام یافته ! به سوی پروردگارت بازگرد در حالی که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است .» در جایی دیگر می فرماید : «همان ها که فرشتگان قبض ارواح روحشان را می گیرند در حالی که پاک و پاکیزه اند به آن ها می گویند سلام بر شما باد ، به خاطر اعمالی که انجام می دادید ، وارد بهشت شوید .»(نحل ،32) و.. . خداوند متعال درباره لحظه جان دادن و مرگ بدکاران می فرماید : «همان ها که فرشتگان قبض ارواحروحشان را می گیرند در حالی که به خود ظلم کرده بودند ، در این هنگام آن ها تسلیم می شوندو می گویند ما کار بدی انجام نمی دادیم ، آری خداوند به آن چه انجام می دادید عالم است » .(نحل ،28) در جایی دیگر درباره شیوه جان دادن بدکاران می فرماید : «چه کسی ستمکارتر از کسی است که دروغی به خدا ببندد یا بگوید وحی به من فرستاده شده در حالی که وحی به او نشده باشد.. . و اگر ببینی هنگامی که این ظالمان در شداید مرگ فرو رفته اند و فرشتگان دست ها را گشوده به آنان می گویند جان خود را خارج سازید ، امروز مجازات خوار کننده ای در برابر دروغ هایی که به خدا بستید و در برابر آیات او تکبر ورزیدید ، خواهید دید» .(انعام ،93) گنه کاران و بدکاران با انواع دلهره ها و جدایی ها و خطرها ، وحشت زده هستند و به جای دلداری از سوی فرشتگان با کتک و عذاب شدید و بی احترامی ، جان می دهند .(نساء ،97)(2)
پاورق:
1 : معاد ، محسن قرائتی ، انتشارات در راه حق / معاد ، شهید دستغیب
2 : معاد ، محسن قرائتی ، همان ، ص 109 ـ 118 / تفسیر نمونه ، آیت الله مکارم شیرازی
بقیه مطالب در مورد مرگ در ادامه مطلب